HDMI kabels en alle verschillen

Zaandam, Braca Europe laatste update: 11-11-2020

Er is de laatste jaren een hoop veranderd op het gebied van HDMI kabels, hierdoor zien veel mensen door het bomen het bos niet meer. Termen als HDMI met Ethernet, CEC, HDMI versie 2.0 etc. etc. Wat is het nou eigenlijk, wat zijn nou de verschillen en waar moeten we op letten. Wanneer heb je wat nodig en wat is verstandig om te doen. De prijsverschillen zijn af en toe enorm en vaak blijkt een kabel van 5 euro het ook te doen. Waarom zou je dan een kabel kopen van 15 euro of nog meer.  Wij gaan een poging wagen om zonder al te technisch en in specificatie termen gepraat het aan je proberen uit te leggen.

Als eerste willen wij u wel meegeven, als u de laatste HDMI versie heeft, dan is deze altijd te gebruiken voor apparaten met een eerder versie. Zo is een HDMI versie 2.0, dus ook te gebruiken met versie 1.4 om een voorbeeld te noemen.  

We beginnen even kort bij de basis, waar staat HDMI voor en wat doet het?

HDMI staat voor High Definition Multimedia Interface en is een aansluiting voor de overdracht van audio -en videosignalen in ongecomprimeerde digitale vorm. Kort gezegd, je kunt een verbinding maken tussen 2 apparaten en zo kunnen deze apparaten met elkaar communiceren. In vrijwel alle gevallen is het (uiteindelijke) ontvangende apparaat een beeldscherm (uitgezonderd HD versterkers of andere signaal-verlengende apparaten zoals switches, splitters etc.)

Een hoop informatie die wij gebruiken en waarmee wij het je in gewone mensentaal proberen uit te leggen komt van de website www.hdmi.org, de website die gaat over de HDMI specificaties, standaarden en certificeringen. Zo zijn er enkele standaarden in HDMI waarbij de oudste alweer zijn vervallen. Degene die vervallen zijn, die benoemen we wel. Echter slaan we die verder volledig over. Dit is inmiddels irrelevant en alle hogere versies zijn altijd compatible met zijn voorganger.

• HDMI 1.0
• HDMI 1.1
• HDMI 1.2
• HDMI 1.3
• HDMI 1.3a
• HDMI 1.4
• HDMI 2.0

Bovenstaande versies zijn allemaal versies die vrijwel niet meer verkocht worden, de 1.3 en 1.3a versie kunt u nog ergens tegen komen en zullen in veel gevallen voor de TV providers al voldoende zijn. Wij kiezen er altijd voor om zodra het prijsverschil klein genoeg en de nieuwe versie ook in dezelfde lengtes leverbaar is, over te stappen naar de nieuwste versie HDMI en de voorganger langzaam uit ons assortiment te laten verdwijnen. Hier kiezen wij voor omdat wij niet alleen problemen graag voorkomen, maar ook gewoon het beste in prijs/kwaliteit voor de klanten willen.

HDMI 1.4a  (HDMI high Speed met Ethernet)

Deze is sinds Maart 2010 beschikbaar en de HDMI 1.4 was is ten opzichte van de HDMI 1.3a al sterk verbeterd, de HDMI 1.4a is uiteraard alweer een stukje beter geworden. Deze kabel is dan ook nog altijd in grote getallen verkrijgbaar. Momenteel is er een overgang naar HDMI 2.0a en zal na verwachting ook de HDMI 1.4a weer binnen een jaar uit de schappen gaan verdwijnen. Dat is in ieder geval bij ons de verwachting. Wat kan een HDMI 1.4a kabel nou wel en misschien wel belangrijker wat kan hij niet, wat inmiddels of in de nabije toekomst wel al nodig kan zijn.

De HDMI 1.4a heeft een bandbreedte van minimaal 10,2 Gb per seconde, wat inhoud dat er voor deze grootte aan bestanden in 1x door de kabel van A naar B kunnen worden overgebracht. Dit is bijvoorbeeld al voldoende voor 3D en een 4K (UHD) signaal van 4096 x 2160 bij een refreshrate van 24 Hz.

Daarnaast is de HDMI kabel vanaf versie 1.4a voorzien van een aantal technieken zoals:

Auto Lip-sync
Een techniek die ervoor zorgt dat het geluid gelijk loopt met de beweging van lippen in het beeld, het zou dus niet meer mogelijk moeten zijn om vertraging in het geluid te hebben. Dit geldt overigens alleen wanneer de 2 apparaten direct met elkaar zijn aangesloten. Zonder tussenkomst van versterkers, splitters, switches of andere apparaten.

HDMI CEC Commands
CEC is een techniek waarmee diverse apparaten met elkaar kunnen communiceren. Veel TV's zijn voorzien van deze techniek en de diverse merken hebben hun eigen benaming ervoor. Zo heeft Samsung - Anynet+, LG - Simplink, Philips Easylink, Sony Braviaink en BraviaSync enz. Een techniek die staat voor Consumer Electronic Control en het moet ervoor zorgen dat het allemaal wat gemakkelijker wordt voor ons als consument. Zo zorgt het er bijvoorbeeld voor dat wanneer je de kabel tussen je TV en je HomeCinema set of versterker met CEC hebt aangesloten. Dat bij het aanzetten van de TV, automatisch ook je versterker of homecinema set aangaat en het geluid van je TV dus ook direct over je speakers gaat. Op deze manier is er bedacht dat je meerdere apparaten met 1 afstandsbediening direct en eenvoudig kan bedienen.

ARC (audio return channel)
Dit valt enigszins samen met het HDMI-CEC gebeuren. Je zet bijvoorbeeld je Blu-Ray speler aan, dan gaat er een CEC signaal naar je versterker en je TV, deze springen automatisch aan en vanzelf wordt de juiste input geselecteerd dankzij het Audio Return Channel.
Het klinkt allemaal heel leuk en is ook leuk, zolang het goed werkt. Het is door alle verschillende technieken die elk merk hanteert nog wel eens een probleem in de communicatie en daardoor werkt het HDMI-CEC en dus ook het ARC niet optimaal.

Ik (schrijver van dit stuk) heb toevallig ook een set met CEC techniek, zowel mijn TV als mijn versterker heeft deze techniek alleen zijn deze van verschillende merken en daardoor werkt het totaal niet. Ik heb het dan ook uitgezet in de apparaten. Wat gelukkig wel een optie is. Ik wil niet altijd wanneer ik TV ga kijken het geluid van mijn TV over de speakers van mijn surroundset. Het lijkt mij dat ik daar niet de enige in ben. Echter zijn er wel situaties waar het voordelen in heeft. Zo hebben wij enkele klanten die installaties uitvoeren binnen het onderwijs met grote touchscreens in klaslokalen, waar het geluid bijvoorbeeld wordt aangesloten op een soundbar en dan is het juist weer heel erg prettig als het met één druk op de knop allemaal werkt.

Kortom, je kunt er voordeel van hebben. Alleen is dat geheel situatie afhankelijk en is het wel erg handig wanneer je alles van het zelfde merk heb.

3D en 4K (24Hz)
De HDMI 1.4a kabel is geschikt voor hoge resoluties zoals bijvoorbeeld Full HD, 3D en zelfs de 4K UHD resolutie, die wij inmiddels kennen van de UHD TV's. Echter ondersteunt deze kabel het 4K signaal maar tot 24 Hz, waar in veel gevallen inmiddels toch 60 Hz nodig is. Helaas adverteren veel mensen op het internet en veel winkels toch met deze kabels dat ze geschikt zijn voor de 4K UHD resolutie. Wat dus niet helemaal gelogen is, maar waar wel enkele haken en ogen aan zitten. De kabel zal het met de gewone digitale TV decoder, de Blu-Ray speler etc. etc gewoon doen. Deze apparaten geven nog geen 4K signaal uit. Alleen wanneer je een apparaat aansluit die wel 4K kan uitgeven, bijvoorbeeld een computer of streamdevice en je ook een 4K UHD TV hebt,  ga je merken dat er vreemde dingen gebeuren, of dat je in sommige gevallen helemaal geen beeld zal hebben. Dit heeft puur te maken met de bandbreedte te maken die de kabel aan kan, deze benodigde bandbreedte vind je alleen bij de versies HDMI 2.0 en hoger.

Wat nog meer?

Uiteraard zijn dingen als deep color (dat wil zeggen een super contrast), het kunnen afspelen van alle digitale audiosignalen en dergelijke gebruikelijk bij HDMI, vandaar dat wij het de moeite niet waard vinden om dit allemaal te vermelden. Uiteraard mag je altijd even bellen voor een toelichting mocht je dat willen. Al valt het ook goed te vinden op het internet, zo heb je bijvoorbeeld de Wikipediapagina over HDMi waar ook heel erg veel informatie te vinden valt, mocht je geintereseerd zijn.

De nieuwste versie HDMI 2.0 kabels

Op het moment van schrijven is HDMI versie 2.0 eigenlijk nog niet eens zo heel lang geleden erkend door HDMI.org. Techiek staat nooit stil en dat is in de HDMI zoals je inmiddels begrijpt. De HDMI 2.0 is nog niet uit, of de HDMI 2.0b staat alweer voor de deur. Het grootste verschil met HDMI 2.0 ten opzichte van de voorgangen HDMI 1.4 is dat de HDMI 2.0 volledig klaar is voor de complete 4K Ultra HD resolutie op 60 Hz. De resolutie zoals deze straks zal worden aangeboden en in sommige gevallen al aangeboden wordt. Een verversing van 60 frames per seconde zal het beeld aanzienlijk rustiger weergeven dan een "refreshrate" van 24 frames per seconde. Daarnaast zal er ondersteuning zijn voor Chroma subsampling, een term waar ik in het volgende stukje even op terug zal komen.

Het grootste verschhil is eigenlijk dat de kabel een nieuwe en hogere bandbreedte aan kan, waardoor er dus grotere bestanden sneller over kunnen worden gebracht van A naar B en er dus meer mogelijk is. De bandbreedte is van 10.2 GB per seconde omhoog gegaan naar 18 Gb per seconde.
Daarnaast ondersteunt HDMI 2.0 BT.2020 (rec.2020) colorimetry. Ik hoor je denken, de wat? Nou dat had ik ook in het begin hoor. Daarom ben ik er volledig ingedoken en heb ik het uitgezocht.
Colorimetry gaat in ieder geval over de meting van kleur.  BT.2020 of REC.2020 zijn variabele aspecten van het UHD TV gebeuren, zoals scherm resolutie, frame rate (verversing van het beeld), chroma subsampling, bit depth en colorspace.

Een heel ingewikkeld verhaal waar ik helaas niet alles van begreep, maar goed ik ben dan ook geen afgestudeerd licht of kleuren chemicus natuurlijk. Wat de uiteindeijke uitkomst van dit alles is, is dat deze techniek er voor zorgt dat je bij elk aangeboden signaal er alles aan wordt gedaan om de kleurenweergave zo optimaal en zo realistisch mogelijk weer te geven. Eigenlijk iets dat altijd al gebeurde, maar nu weer iets verder door is ontwikkeld en dus is verbeterd.

Ik denk bij deze kleurtermen en specificaties volgens mij net als de meeste mensen, het zal wel ik zie het verschil niet. In ieder geval niet ten opzichte van hoe de kleur hiervoor was.
Terwijl er met mijn ogen toch gelukkig nog echt niets mis is.

HDMI 2.0b

De nieuwe mogelijkheden zijn:

• de mogelijkheid om High Dynamic Range video (HDR) door te geven
• 4K@50/60 Hz (2160p) wat 4x de scherpte van 1080p bij 60 Hz is, dus 4x Full HD
• Tot maximaal 32 audio kanalen voor een multi-demensionale meeslepende audio ervaring
• Tot maximaal 1536 kHz audio sample frequentie voor de hoogst mogelijke geluidskwaliteit.
• Ondersteuning van het theater formaat, beeldverhouding 21:9 
• Simultaan overbrengen van dual video en audio streams naar meerdere gebruikers op 1 scherm
• Simultaan brengen van multi-stream audio naar meerdere gebruikers
• Dynamische synchronisatie van video en audio streams
• CEC uitbreidingen en verbeteringen

De eindconclusie is: De aangeboden video -en audio signalen wordt steeds beter en beter, de TV's worden steeds beter dus wat er weergegeven kan worden op de TV wordt steeds beter, scherper en realistischer en daardoor zijn er kabels nodig die deze verbeteringen wel kunnen doorgeven.

 HDMI Certificering, HDMI LCC en lengtes

 Momenteel worden er Licencies door HDMI.org uitgebracht. Sommige HDMI 2.0 kabels zijn officieel gecertificeerd en dat wil dus zeggen dat ze door hen getest zijn aan de door HDMI.org (HDMI LCC) gestelde voorwaarde van HDMI 2.0 zoals hier boven deels is beschreven. Sommige kabels zijn niet gecertificeerd. Dit wil niet zeggen dat de kabels niet aan de voorwaarde voldoen, maar wel dat het er van kan afwijken. Zo is deze HDMI kabel momenteel (op het moment van schrijven) bij ons de enige gecertificeerde HDMI 2.0 kabel. Hiervan weten wij ook dat de rede dat hij niet in lengtes langer dan 3 meter te krijgen is te maken heeft met het feit dat hij dan niet meer aan de licentie eisen voldoet.

Helaas hebben wij zelf niet de apparatuur om de kabels te testen op alle punten van de licentie, zodoende kunnen wij niet zeggen of kabels die geen licentie hebben op alle punten voldoen. Wel kunnen wij zeggen dat ze getest zijn op 18 Gb per seconde, maar niet op alle onderdelen individueel. Wij kunnen spijtig genoeg dan ook niet garant staan voor de HDMI kabels zonder licentie, hoe goed wij ze ook vinden en hoe goed wij weten dat sommige kabels zijn. zonder licentie van de HDMI LCC zijn niet alle onderdelen gegarandeerd.

HDMI Versie 2.1 
Het voegt steun toe voor hogere resoluties en hogere verversingsfrequenties, waaronder 4K 120 Hz en 8K 120 Hz. HDMI 2.1 introduceert ook een nieuwe HDMI-kabelcategorie, HDMI Ultra High Speed , die kabels certificeert op de nieuwe hogere snelheden die deze formaten vereisen. Deze kabel is dus ook wederom geschikt met de vorige versie.

De extra functies, ten opzichte van de voorgangers:

• Ondersteund Maximaal een resolutie van 10K @ 120 Hz
• Dynamische HDR (oor het specificeren van HDR-metadata op een scene-by-scene of zelfs een frame-per-frame basis)
• Display Stream Compression (DSC) 1.2 (wordt gebruikt voor videoformaten hoger dan 8K met 4:2:0 chroma subsampling)
• High Frame Rate (HFR) voor 4K, 8K en 10K (ie ondersteuning voor verversingssnelheden tot 120 Hz toevoegt.)
• Verbeterde Audio Return Channel (eARC) 
• Variabele verversingssnelheid (VRR) vermindert of elimineert vertraging, stotteren en frame haperingenvoor meer vloeiende beweging in games)
• Quick Media Switching (QMS) (elimineert de vertragingen)
• Quick Frame Transport (QFT) 
• Auto Low Latency Mode (ALLM) 
• Verhoogde bandbreedte (48 Gbit/s)
• Vergroting van de signalerinssnelheid naar 12 GHz

De 48 Gbit/s bandbreedte die HDMI 2.1 biedt, is voldoende voor 8K resolutie bij ongeveer 50 Hz, met 8 bpc RGB of Y′CBCR 4:4:4 kleur. Om nog hogere formaten te bereiken, kan HDMI 2.1 gebruik maken van Display Stream Compression met een compressieverhouding tot 3:1. Met behulp van DSC zijn formaten tot 8K (7680 × 4320) 120 Hz of 10K (10240 × 4320) 100 Hz bij 8 bpc RGB/4:4:4 mogelijk. Met behulp van Y′CBCR met 4:2:2 of 4:2:0 chroma-subsampling in combinatie met DSC kunnen nog hogere formaten mogelijk zijn

Wij hopen je hiermee een hoop duidelijkheid te hebben gegeven en je goed te hebben begeleid in de aanschaf van de juiste HDMI kabel voor jouw toepassing. We begrijpen het ook als je twijfels heb, schroom dat niet en bel of mail ons gewoon. Wij zullen je het juiste advies geven en daarbij houden wij altijd rekening met de uitgaves, ook wij willen immers altijd graag voor een dubbeltje op de eerste rij zitten. Wij zijn telefonisch bereikbaar op 075 655 55 80 of per mail naar [email protected]